Dit gaat een vreemde review worden. Er is misschien een reden dat we Chapter 1 en 2 van Deltarune nog nooit gereviewed hebben, want wat wil je ervan zeggen? Of eigenlijk, wat wil je ervan zeggen zonder te veel te verklappen? Net zoals zijn voorganger is Deltarune een enorm charmante en interessante RPG, met een uniek verhaal dat alleen maar ervaren kan worden. De basis is niet heel baanbrekend (een indie-pixel-RPG) maar het is alles eromheen dat dit één van de beste RPG’s maakt die ik ooit gespeeld heb. Het verhaal, de humor, de manier waarop de game je laat nadenken over de natuur van games, over hoe je zelf games speelt, waarom je doet wat je doet en hoever je bereid bent te gaan. Het enige ‘probleem’ is dat het gewoon nog niet af is. Dus hoe schrijf je daar een review over?

Undertale en Deltarune
Voor iedereen die niet bekend is met de games van Toby Fox kan ik in ieder geval een samenvatting geven. Undertale is een RPG die in 2015 de wereld bij storm nam. De charmante personages, het vrolijke (en tegelijkertijd angstaanjagende) verhaal en de diepe donkere thema’s die er achter schuilgaan zorgden ervoor dat iedereen er mee weg liep. Het was (en is!) nog steeds een enorme hit. In Undertale loop je in een wereld rond van monsters en mensen, waarin monsters gevangen zitten onder een berg. Jij, een mens, komt hierin terecht … en kan op verschillende manieren de problemen oplossen die je tegenkomt. De game zette het genre op zijn kop door je de mogelijkheid te geven te winnen zonder iemand schade te doen… en niet op een gimmick manier, maar als daadwerkelijke gameplay.
Een aantal jaar later, in 2018, deelde Toby Fox plots een ‘enquête’. Of we even wilden invullen wat we, na drie jaar, van Undertale vonden. Net zoals vele andere mensen klikte ik op de link die hij gedeeld had, en vroeg me meteen af waarom ik net een .exe-bestand gedownload had. Het bleek geen enquête maar Deltarune te zijn, het nieuwe en enorm ambitieuze project van Toby Fox. Undertale maar groter en beter. En hetzelfde? Al snel krijg je namelijk door dat de wereld waar het zich afspeelt dezelfde personages gebruikt. Iedereen vervult nog steeds ongeveer dezelfde rol, maar waar personages in Undertale eindbazen, koningen en koninklijke wetenschappers waren zijn het hier leraren, bloemverkopers en verveelde volwassenen. En wat het betekent? Geen idee. Zijn het dezelfde personages? Weten ze wat er in Undertale gebeurd is? Is het een alternatieve realiteit of is hier iets meer aan de hand?

Wat is er toch aan de hand in Deltarune?!?
Het is dan ook absoluut het verhaal waar Deltarune in uitstraalt. Het knappe aan deze RPG is dat alles verbonden is met elkaar, zelfs al heb jij dat niet altijd door. Waarom personages zijn wat ze zijn, waarom sommige je aanvallen en andere niet, zelfs waarom het heel logisch is dat je ‘ziel’ blijkbaar los van je lichaam kan komen om aanvallen te ontwijken … er is een verklaring voor. De helft van het plezier zit hem in het ontdekken wat er allemaal aan de hand is. Het aan elkaar koppelen van de kleine hints die in de game verstopt zitten, van de muziek en waar die speelt tot de kleinste dingen die personages zeggen. Het is nogal een trip.
En laat ik je meteen even waarschuwen. Als je niets van Deltarune weet en denkt “wauw, dat klinkt erg interessant’, weet waar je aan begint! Deze reis is nog niet over. We zijn, na zeven jaar, pas op de helft. Deltarune heeft (naar alle waarschijnlijkheid, wie weet waar het heengaat) acht hoofdstukken, en hoofdstuk 3 & 4 zijn nu net verschenen. Al zeven jaar lang analyseert iedereen de koek kruimels die worden achtergelaten om ze daarna obsessief met rood lint aan elkaar te verbinden. En dat gaat dus ook nog wel even duren.

Extreem goede game
En eerlijk, het is ook gewoon heel logisch dat iedereen dat doet. Deltarune zit nu eenmaal extreem goed in elkaar. Uiterst charmante personages. Compleet losgelagen dialogen. Hartverwarmende en hartverscheurende momenten. Psychologische horror. Dingen die je doen afvragen waarom je games speelt en of je diep van binnen wel een goed mens bent. Deze game heeft alles. En dan heb ik het nog niet eens over de daadwerkelijke gameplay gehad. Deltarune is een turn-based RPG, maar gevechten zijn allesbehalve standaard. Je kunt aanvallen, maar mensen die Undertale gespeeld hebben zullen weten dat het ook anders kan. Zorg ervoor dat een vijand niet meer met je wil vechten of te moe wordt om te vechten en je zult de game kunnen uitspelen zonder iemand ook maar schade te hebben gedaan.
Zelfs eindbazen werken op deze manier, al zijn ze over het algemeen iets vocaler over het feit dat ze jou pijn willen doen … en dat sommigen ook echt niet gaan stoppen behalve als je ze dwingt. Als vijanden aan de beurt zijn, verandert de game plots in een soort bullet-hell, waarbij je jouw ziel (gerepresenteerd als een rood hart) bestuurt om de projectielen te ontwijken. In theorie kun je dus niet alleen de game uitspelen zonder iemand schade te hebben gedaan, je kunt ook winnen zonder zelf ooit schade te hebben gekregen! Het bijzondere is daarnaast dat elke vijand zijn eigen gimmick heeft, waardoor je elke keer moet aanpassen als je een nieuwe vijand tegenkomt.

Hoofdstuk 3 en 4
En deze twee nieuwe hoofdstukken? Wat brengen die specifiek naar de tafel? Niets anders dan verbeteringen van een toch al goed concept. Nieuwe aandoenlijke personages, nieuwe verhalen waarbij je haar recht overeind gaat staan. We zitten nu dus op de helft, en zonder al te veel te verklappen kan ik zeggen dat het verhaal eindelijk wat meer substantie begint te krijgen. Kleine hints die we eerder zagen worden uitgebreid, achtergronden worden beter uitgelegd en er worden een aantal personages geïntroduceerd die een grote invloed hebben op het plot. Interessant is ook dat de game een bepaalde ‘schaduwkant’ heeft … en deze ook gewoon doordendert. Heerlijk.

Hoe draait het op de Switch?
Hoe draait het verder op de Switch en Switch 2? Ja, prima. De games zijn oorspronkelijk ooit begonnen in GameMaker, en hoewel het daar allang van is afgestapt is, is het nog steeds dezelfde charmante pixelgame. Het is grafisch nog steeds niet zwaar, zelfs al is het een stuk indrukwekkender. Animaties worden steeds gedetailleerder, waarbij personages meer uitdrukkingen en hilarische shenanigans laten zien. Dat niet alleen, ook met stijl wordt gewoon gespeeld, vooral in Chapter 3. In dit hoofdstuk krijgen we te maken met Tenna, een 3D-gemodelleerd personage die in een pixelwereld woont. Die tv-shows aanbiedt waarbij je prijzen kan winnen welke gewoon real-life foto’s zijn. Het is een ontzettende stijlbreuk, maar het werkt? Ik heb het ook niet verzonnen.
Oh, en als ik toch met een lofzang bezig ben? De muziek. Jongens. Oké, ik snap dat het een bepaalde stijl is waar je van moet houden, maar het is simpelweg fantastisch. Naast het feit dat Toby Fox blijkbaar complete verhalen kan vertellen aan de hand van muziek is de achtergrondmuziek catchy, hyper, raar, angstaanjagend en soms allemaal tegelijkertijd. 10/10, niets aan doen.

Gewoon spelen dus
Deltarune is een unieke ervaring waar maar weinig RPG’s bij in de buurt komen. Zelfs in zijn huidige staat is het een uiterst charmante game, met personages en een wereld die zo interessant is dat je maar aan blijft denken. De game gebruikt het medium op de manier zoals het bedoeld is: om een verhaal te vertellen dat je op geen andere plek kan krijgen, en het gebruikt daarbij daadwerkelijk alles wat het voor handen heeft. Toby Fox heeft met Undertale al bewezen dat hij in staat is een complexe en moreel interessante game op te zetten, met eindes die daadwerkelijk voldoening geven terwijl ze je zelf ook laten nadenken. Deltarune lijkt tot op heden af te stevenen op een grotere en betere versie daarvan. Of dat zo is gaan we zien (en laten we hopen dat dat niet nog 7 jaar duurt) maar tot die tijd kan ik niets anders doen dan dit aanraden.