Emio – The Smiling Man heeft de gemoederen aardig bezig gehouden. Sinds Nintendo de creepy trailer op 10 juli online zette, stond het internet bol van theorieën over deze nieuwe game. Project Zero en Eternal Darkness werden als mogelijke kanshebbers genoemd, maar uiteindelijk bleek het … een nieuw deel in de Famicom Detective Club-serie! Dat deze serie niet tot nauwelijks genoemd werd in de geruchten is niet verrassend. Er was namelijk al 27 jaar geen nieuw deel verschenen in deze serie. In deze visual novels speel je als de assistent van een privédetective die moorden onderzoekt. En de meest recente moord lijkt verdacht veel op de urban legend van Emio, ook wel bekend als de Smiling Man … Hoe dat uitpakte, lees je (uiteraard spoilervrij!) in onze review.
Niet bekend met het genre visual novel? Deze games lijken een beetje op interactieve leesboeken. Het verhaal van Emio staat vast, maar je komt alleen verder wanneer je de goede keuzes maakt. Dit doe je door in gesprek te gaan met getuigen en waar nodig goed rond te kijken. Tussendoor word je ook ‘overhoord’ om te kijken hoe goed je de aanwijzingen interpreteert. Je bent dus niet afhankelijk van snelle reflexen, maar vooral van je inzicht!
Er was eens …
Het verhaal begint met een moord. Een moord die zo opvallend is, dat de politie de Utsugi Detective Agency inschakelt om mee te denken. Jij werkt als assistent privédetective voor meneer Utsugi zelve en mag dus ook mee naar de plaats delict. Hier blijkt zich een tragedie te hebben afgespeeld die zo uit een horrorfilm lijkt te komen: een 15-jarige jongen is gewurgd aangetroffen met een papieren zak over zijn hoofd. En op deze zak is een lachend gezicht getekend. Dit doet akelig veel denken aan de urban legend van Emio, The Smiling Man, die volgens de verhalen huilende meisjes vermoord en met een vergelijkbare papieren zak over hun hoofd achterlaat. Maar dat niet alleen: 18 jaar geleden hebben er ook moorden plaatsgevonden waar de slachtoffers met zo’n kenmerkende zak werden gevonden. Wat heeft dit met elkaar te maken? En bovenal, wie heeft de moord gepleegd?
Ik vond de zoektocht naar de moordenaar lekker afwisselend. Je volgt verschillende draadjes die je (hopelijk) naar de moordenaar lijken, en je ontdekkingen werpen regelmatig een nieuw licht op de zaak. De personages die je sprak vond ik ook grappig, zoals een overenthousiaste docent en het klassieke good cop, bad cop-duo. Tussendoor wordt je kennis ook getoetst aan de hand van reviews, zodat je echt goed bij de les blijft en soms ook gedwongen wordt je eigen conclusies te trekken op basis van de beschikbare informatie. Met dat in het achterhoofd, vond ik het einde daarom een beetje teleurstellend. Niet zozeer op verhalenvlak, maar meer op de uitvoering. Voor mijn gevoel kwam het einde vrij plotseling en werd de ‘oplossing’ toen ook snel gegeven. Ik had liever gezien dat ze je hier de ruimte gaven om zelf de stukjes nog op de juiste plek te leggen, want hierdoor werd de ontknoping wel wat anticlimactisch.
Ask/Listen, Call/Engage, Think?
Het is jouw taak als speler om het verhaal voort te stuwen. Dit doe je vooral door met personen te praten die je (mogelijk) iets nuttigs kunnen vertellen over de zaak, maar soms ook door je omgeving te bestuderen. In gesprekken met anderen kun je verschillende dingen doen. Zo kun je de Ask/Listen-optie gebruiken om te horen wat mensen te zeggen hebben, Call/Engage om ook anderen in de omgeving erbij te betrekken of Think om even nieuwe informatie te overpeinzen. Ik vond het in eerste instantie lastig om te weten welke optie ik nou precies moest gebruiken. Dit komt ook doordat je Ask/Listen kunt gebruiken om vaker hetzelfde onderwerp aan te snijden. Al snel bleek dat mensen meer informatie kunnen geven als je een vraag nogmaals stelt, je moet wel even aan wennen aan deze mix van mogelijkheden. Hoewel ik soms maar gewoon van alles aan het aanklikken was, had dit eigenlijk ook wel een voordeel. Je wordt op deze manier namelijk niet in één keer overladen met allemaal informatie, maar kan tussendoor bijvoorbeeld het aantekeningenboekje raadplegen.
Zoals eerder genoemd, speelt ook het reviewen van informatie een rol. Af en toe krijg je de kans om alles wat je tot dan toe weet even op een rijtje te zetten. Je krijgt dan een aantal vragen die je op verschillende manieren moet beantwoorden. Dit kan multiple choice zijn, maar soms moet je ook de goede hint in je aantekeningenboekje aanwijzen of zelfs het antwoord uittypen. Als je het fout hebt, krijg je meteen feedback. Je hoeft dus niet bang te zijn dat je de identiteit van Smiling Man Emio nooit zult achterhalen. Maar dat staat natuurlijk niet goed op de eindbeoordeling die je van Utsugi kan krijgen ;).
Levendige details
Emio – The Smiling Man is prachtig afgewerkt. De game is volledig in het Japans ingesproken, maar ik was vooral onder de indruk van de stijl. In een visual novel zie je vaak dat je met 2D-personages spreekt in eveneens 2D-omgevingen. Dat was in dit spel ook het geval, maar met een belangrijk verschil: de personages waren licht geanimeerd. Ze leken wat uit de omgeving te springen en je zag ze soms bijvoorbeeld spreken, bewegen of van gezichtsuitdrukking veranderen. Dit kleine effect zorgde ervoor dat het geheel een stuk levendiger aanvoelde dan statische personages hadden gedaan. Van mij mag dit echt wel een nieuwe standaard in visual novels worden.
Daarnaast krijg je ook de kans om meer te horen over de achtergrond van de moordenaar. En dat gaat vooral via anime! Dit geanimeerde verhaal vond ik hartverscheurend en het was absoluut niet wat ik nog had verwacht te zien. Als je denkt dat je gewoon een bad guy aanwijst en het verhaal daarmee is opgelost, dan zit je er echt naast. Iedereen heeft zo zijn of haar eigen beweegredenen, zelfs mensen die zulke vreselijke dingen doen. Je hoeft geen begrip te hebben voor dit fictieve monster om medelijden te kunnen krijgen. Spreekt deze treurnis je nou helemaal niet aan? Geen zorgen, dit onderdeel is niet verplicht.