Op 24 oktober verscheen een nieuw rolavontuur uit de Katamari-reeks voor de Nintendo Switch. In de Katamari-games speel je als de Prins, zoon van de King of All Cosmos, en is het jouw taak om de wereld te redden door deze op te rollen. Het klinkt bizar, maar de games zijn razend populair. De serie gaat ook al een tijdje mee. De eerste game – een release voor de PlayStation 2 – dateert uit 2004.
De laatste paar releases waren uitsluitend remasters. Zo verscheen voor de Switch in 2018 een remake van het eerste deel: Katamari Damacy REROLL. En in 2023 van het tweede deel: We Love Katamari REROLL+ Royal Reverie (lees hier onze review). Dit gloednieuwe deel is mijn eerste kennismaking met Katamari. Ik ben dan ook met grote nieuwsgierigheid aan het rollen geslagen. In deze review lees je hoe Once Upon A KATAMARI mij is bevallen.
Rol door de tijd
Ook dit keer is het de King of All Cosmos gelukt om chaos te veroorzaken door met een vreemde boekrol per ongeluk de aarde, maan en allerlei planeten te vernietigen. De Prins mag daarom weer aan de slag om de sterrenhemel te reconstrueren. Met zijn ruimteschip S.S. Prince reist hij door de tijd om zo nieuwe sterren te maken. Dat is waar de bekende gameplay om de hoek komt kijken. Dit doe je namelijk door een heleboel willekeurige objecten op te rollen in een bal. Dat alles binnen een tijdslimiet en met verschillende specifieke opdrachten.
In Once Upon A KATAMARI rol je je katamari door tien hoofdstukken uit de geschiedenis: het tijdperk van de dino’s, de ijstijd, het Japanse keizerrijk en meer. Ondertussen komt de hele familie voorbij. Zo is er een enorme lading aan neefjes en nichtjes die je tijdens de levels kunt verzamelen en maakt de Queen of All Cosmos haar opwachting in schattige tussenfilmpjes.
Nieuwe power-ups en collectibles
De kern van de gameplay is onveranderd. Je begint met kleine dingen, maar hoe verder je komt, hoe groter je opgerolde kluwen van voorwerpen, mensen en andere dingen wordt. Je kunt geen dingen oprollen die groter zijn dan je katamari, dus je moet goed nadenken over de volgorde waarin je ze oprolt. Wat dit keer nieuw is zijn de zogenaamde Freebies, power-ups of hulpmiddelen die je een tijdelijke boost geven. Zo is er de magneet, waarmee je objecten in de buurt naar je toe haalt, een stopwatch die de aftellende klok pauzeert, een sonar die je help bij het lokaliseren van de collectibles en een raket die je kunt afschieten om je katamari met snelheid vooruit te krijgen. Deze toevoeging aan de formule is op zich een leuk idee, alleen verloopt elke booster zo snel dat je er nauwelijks goed gebruik van kunt maken.
Naast deze power-ups zijn er ook nieuwe items om te verzamelen. In elk level zul je op zoek moeten naar drie kroontjes. Deze kroontjes heb je nodig om volgende levels en nieuwe gebieden vrij te spelen. Mocht je de benodigde aantallen nog niet gehaald hebben ben je dus verplicht om levels te blijven herspelen tot je verder kunt. Op zich is dit geen onbekend fenomeen, maar het kan je voortgang goed in de weg zitten. Zo heb ik het een paar keer lastig gehad om het doel van het level binnen de gestelde tijd te halen. Wellicht had dit te maken met mijn onervarenheid, maar het beïnvloedde op die momenten wel mijn speelplezier. Al verwacht ik dat het vooral voor nieuwe spelers frusterend kan zijn en zullen ervaren Katamari-spelers het eerder als een welkome uitdaging zien.
Volop variëteit in levels
Als het je lukt om voldoende kroontjes te bemachtigen staat niets je in de weg om te genieten van de variëteit aan gebieden en levels. Er is dan ook volop variatie in spullen om op te rollen, van sushi en dinosaurussen tot hele gebouwen. Zoals gezegd zijn de levels verdeeld over tien historische settings. Elk level kent een specifiek doel of uitdaging: denk aan het verzamelen van specifieke objecten of het groot maken van je katamari door juist zo min mogelijk items te gebruiken.
De getimede levels komen het meest voor en duren maximaal 10 minuten. Bij mij werkt een tijdslimiet nogal op mijn zenuwen. Helemaal als in de laatste 30 seconden een niet te missen alarm en roodkleurende timer je aansporen om nog die laatste objecten op te rollen. Wanneer het je in de eerste run niet lukt om het gevraagde doel te behalen dan is het helaas pindakaas. De meedogenloze King of All Cosmos laat je zonder pardon gewoon weer opnieuw beginnen. Net zo vaak totdat je het doel haalt. Geloof me, dat kan heel frustrerend zijn. Wie dan ook denkt dat het alleen maar een ‘fun’ game is waar je op je gemakje eindeloos kunt rollen doet er goed aan zijn verwachtingen bij te stellen. Dit is allesbehalve een zen-ervaring.
Een spektakel voor je zintuigen
Katamari-games staan bekend om hun kenmerkende visuals en hypnotiserende soundtrack. Ze bruisen qua kleur en geluid en dat is ook hier het geval. Als je niet weet wat je te wachten staat is het bijna overweldigend, zoveel komt er op je zintuigen af wanneer je de game speelt. De artstijl is zoals we gewend zijn van de serie – low-poly, pastelkleurige beelden die zo uit een kinderboek lijken te komen. Elke omgeving is tot de nok toe gevuld met details, objecten en felle kleuren die om je aandacht vechten. Daarbovenop popt tijdens het rollen in de levels ook de King regelmatig in beeld. Ik kan me voorstellen dat dit voor sommige spelers teveel van het goede is. Zelf speelde ik de game ook liever in kortere sessies dan uren aaneengesloten.
De soundtrack is grandioos en ook in dit deel weer enorm gevarieerd. Vrijwel elk genre komt voorbij. Elk nieuw deuntje is weer even fijn om naar te luisteren en vormt een heerlijke omlijsting van het betreffende level. Gedurende het spelen ontgrendel je de verschillende nummers die je vervolgens naar hartelust opnieuw kunt beluisteren.
Besturing blijft lastig
Bij aanvang van de game kun je kiezen uit twee typen besturing: de ‘originele’ besturing die zowel de linker als de rechter joystick gebruikt, of de ‘eenvoudige’ besturing met alleen de linker joystick. De leercurve van de originele besturing is iets steiler, maar biedt wel meer precisie als je het eenmaal onder de knie hebt. Voor de meeste nieuwe spelers zal de simpele besturing het meest intuïtief aanvoelen. Alhoewel je in de verleiding gaat komen om de rechter joystick te gebruiken om je perspectief te veranderen. Maar zo werkt het helaas niet. Er is geen manier om de camera onafhankelijk te bewegen. Dat vond ik wel behoorlijk wennen.
Ook al kies je voor de simpele controls, de besturing blijft lastig. Zo voelde het regelmatig alsof ik mijn katamari door de modder probeerde te duwen. Ook een helling opduwen gaat traag en vraagt heel precies manoeuvreren. Op sommige momenten had ik het idee dat mijn bal überhaupt niet meer wilde bewegen en reageerde de besturing weinig responsief. Waar dat aan lag (mijzelf, de game of de Switch 2) durf ik niet te zeggen, maar soepel kan ik het niet noemen.
KatamariBall-multiplayer
Verder speelt de game prima op de Switch 2, al kunnen de laadtijden wel lang zijn. Zelfs midden in een level kom je verhulde laadschermen tegen. Een enkele keer heb ik de game geforceerd moeten afsluiten omdat hij maar bleef laden. Wie alle levels doorloopt, is daar zo’n 15 uur mee bezig. Completionists kunnen daar nog de nodige uurtjes bij optellen voor het bemachtigen van alle verzamelitems. Ook wanneer je graag (online) tegen anderen speelt, kun je met de KatamariBall-multiplayermodus je speeltijd met gemak verlengen. Naast het maken van een zo groot mogelijke bal met troep gaat het er daarbij om andere spelers zoveel mogelijk dwars te zitten. Helaas behoort split-screen couch co-op niet tot de mogelijkheden.
Uniek concept
Uiteindelijk is Once Upon A KATAMARI een geslaagd nieuw avontuur in de knotsgekke rol-serie. Het bevat alle elementen die fans zullen waarderen. Ook al is ontwikkelaar Keita Takahashi niet meer verbonden aan de serie, de nieuwe ontwikkelstudio Rengame heeft het idee duidelijk begrepen. Als je de eerste twee games met plezier gespeeld hebt, dan ga je hier ook van genieten.
Tegelijkertijd is het een uniek concept dat niet iedereen zal aanspreken. Voor mij was het een overweldigend chaotische ervaring. Ik ben blij dat ik de game heb mogen spelen en hem nu van mijn ‘game-bucketlist’ kan afstrepen. Maar nee, ik zal hem niet snel weer opstarten. Toch is het voor nieuwkomers een geschikte titel als je eens kennis wil maken met de Katamari-games. Of je nou instant fan wordt of net als ik geïntrigeerd afhaakt, een bijzondere game-ervaring is het sowieso.
